Triển khai thực hiện Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở đã góp phần phát huy vai trò, tiềm năng, sức sáng tạo của nhân dân tham gia bàn bạc những công việc của địa phương; đóng góp ý kiến xây dựng chính sách, pháp luật, hương ước, quy ước, góp ý xây dựng Đảng, chính quyền, tham gia giám sát hoạt động của cán bộ, công chức, đảng viên ở khu dân cư, tạo khí thế phấn khởi, khích lệ các tầng lớp nhân dân đẩy mạnh các phong trào thi đua, góp phần phát triển kinh tế xã hội, cải thiện và nâng cao đời sống nhân dân; bảo đảm quốc phòng an ninh, góp phần xây dựng Đảng, chính quyền và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh.

Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 4 ngày 10/11/2022, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2023. Để triển khai thực hiện Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở kịp thời, thống nhất, hiệu quả, ngay khi luật có hiệu lực, UBND tỉnh đã thành lập Ban Chỉ đạo (BCĐ) thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở cấp tỉnh; chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương kịp thời bổ sung, kiện toàn BCĐ QCDC ở cơ sở các cấp; tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo triển khai nghiêm túc các chỉ thị, kết luận, hướng dẫn của Trung ương về quy chế dân chủ (QCDC) và Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị và các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Trong năm 2024, UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản triển khai thực hiện Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở; chỉ đạo Sở Nội vụ phối hợp với Ban Dân vận Tỉnh ủy mở 04 lớp tập huấn Luật thực hiện dân chủ ở cơ sở cho trên 200 người là lãnh đạo công chức, viên chức và cán bộ cấp xã phụ trách công tác thực hiện dân chủ ở cơ sở. Phát huy vai trò của Ban Thanh tra Nhân dân, Ban giám sát đầu tư của cộng đồng; tạo điều kiện thuận lợi để Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội thực hiện giám sát; nhân dân tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền.

Phát huy tính dân chủ của đại biểu tại các cuộc họp

Các cơ quan, đơn vị, địa phương thực hiện dân chủ gắn với việc thực hiện các nghị quyết của Trung ương về tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ công chức, viên chức và tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập. Theo đó, đã hoàn thành việc rà soát, ban hành quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của 21/21 sở, ban, ngành; 110/120 cơ quan chuyên môn cấp huyện; tổ chức lại 25 đơn vị sự nghiệp công lập… đặc biệt, 100% lãnh đạo, công chức, viên chức phụ trách dân chủ ở cơ sở của các cơ quan, đơn vị được tập huấn về dân chủ ở cơ sở.

Tại các xã, phường, thị trấn, 100% UBND cấp xã thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các nội dung theo quy định của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở và Luật Tiếp cận thông tin, bảo đảm quyền tiếp cận thông tin của công dân; có hơn 80% người được giao nhiệm vụ thực thi pháp luật về thực hiện dân chủ ở cơ sở ở cấp xã được bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, trên 54.610 người được tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về thực hiện dân chủ ở cơ sở, 52,6 % cơ quan, đơn vị ở xã, phường, thị trấn đã ban hành quy chế thực hiện dân chủ ở cơ sở, 101/161 UBND cấp xã tổ chức Hội nghị đối thoại trực tiếp với nhân dân; 971/1.462 xóm, tổ dân phố sửa đổi, bổ sung hương ước, quy ước.

Các chủ trương, chính sách, chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội trước, trong và sau khi triển khai thực hiện được công khai, minh bạch, có sự tham gia của người dân, doanh nghiệp, thực sự gắn với phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiếm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng” đã huy động kinh phí từ sức dân được 2.849 triệu đồng, 72.723m² đất và 2.833 ngày công lao động. Theo chị Hoàng Thị Thu Trang, người dân xóm Bình Minh, xã Yên Sơn, huyện Hà Quảng cho biết: “Tại xóm tôi, mỗi tháng tổ chức họp xóm 1 lần để nghe trưởng xóm thông báo về văn bản của các cấp trên và người dân được nêu lên những ý kiến của mình đóng góp vào những nội dung liên quan đến chính sách như hỗ trợ cây giống, con giống và các chương trình Mục tiêu quốc gia như hiến đất làm đường nông thôn, hỗ trợ ngày công lao động giúp đỡ gia đình có hoàn cảnh khó khăn đang làm nhà theo Chương trình xoá nhà tạm, nhà dột nát. Qua thảo luận của các cuộc họp xóm, thì xóm tôi đã có nhiều hộ hiến đất làm đường, hiến đất làm trường học cho các con em trên địa bàn xã ”.

Tại các hội nghị đối thoại, người lao động đã tích cực tham gia đóng góp ý kiến

Gắn thực hiện dân chủ ở cơ sở với thực hiện tốt nhiệm vụ cải cách hành chính, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch CCHC năm 2024, tổ chức các hội nghị về công tác CCHC để khắc phục những hạn chế trong năm 2023, đánh giá tình hình, tiến độ thực hiện năm 2024, xác định các nhiệm vụ, chỉ rõ tiến độ hoàn thành và thời gian hoàn thành; gắn trách nhiệm người đứng đầu của các cơ quan hành chính Nhà nước đối với việc chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ; siết chặt kỷ luật kỷ cương hành chính trong thi hành công vụ; tổ chức thành công Cuộc thi trực tuyến tìm hiểu CCHC tỉnh Cao Bằng được triển khai trên phạm vi toàn tỉnh.

Cùng với đó là xây dựng chính quyền thân thiện, lắng nghe ý kiến từ nhân dân, giúp người dân tiếp cận thông tin, chính sách, các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh đã tiếp công dân được 1.530 lượt/1.569 người; UBND cấp xã đã tiếp dân được 1.080 cuộc. Trong quá trình thực hiện tiếp công dân, các nội dung kiến nghị, phản ảnh của người dân cơ bản đều được cấp ủy, chính quyền các cấp trực tiếp trả lời, hướng dẫn, giải thích cho công dân theo đúng quy định của pháp luật. Theo đồng chí Lục Văn Đức, Phó Chủ tịch UBND xã Yên Sơn, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng cho biết: “Thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở xã Yên Sơn đã chủ động xây dựng và ban hành chương trình công tác hằng năm; phân công các thành viên trong Ban Chỉ đạo thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, phụ trách các địa bàn, nắm tình hình thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ quan, đơn vị và các thôn xóm. Thường xuyên kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, kịp thời bổ sung sửa đổi nội quy, quy chế của cơ quan, quy ước, hương ước của thôn phù hợp với thực tế của địa phương; các thành viên BCĐ thường xuyên tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt các cuộc vận động, các phong trào thi đua tại địa phương đạt hiệu quả”.

Hiện nay, các cơ quan Nhà nước và chính quyền các cấp tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động, công tác quản lý, điều hành của người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương tiếp tục chuyển biến theo hướng gần dân, sát dân, vì dân phục vụ, công khai, minh bạch, cầu thị tiếp thu ý kiến đóng góp của nhân dân... tích cực, chủ động phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội cũng cấp bám sát nhiệm vụ chính trị, gắn liền với thực tiễn cuộc sống, quan tâm nhiều hơn đến quyền, lợi ích hợp pháp của đoàn viên, hội viên và Nhân dân... đồng thời đẩy mạnh công tác thông tin, tuyền truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật tạo điều kiện cho người dân tiếp cận thông tin, nhất là các chính sách có liên quan trực tiếp để người dân hiểu rõ, bày tỏ tâm tư, nguyện vọng và thực hiện đúng, đầy đủ các quyền, trách nhiệm, nghĩa vụ công dân, tích cực tham gia xây dựng, thực hiện và giám sát việc thực hiện Quy chế dân chủ ở sơ sở, hưởng ứng các phong trào thi đua yêu nước.

Đồng chí Nông Hoa Thương, Phó Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Cao Bằng cho biết: “Sở Nội vụ tích cực chủ động phối hợp Ban Dân vận Tỉnh ủy tổ chức các lớp tập huấn cho các đơn vị đảm bảo 100% chuyên viên được giao nhiệm vụ trong các cơ quan hành chính nhà nước, đến nay 100% cơ quan đơn vị địa phương đã thực hiện nghiêm túc việc tuyên truyền quán triệt phổ biến, nâng cao nhận thức của cán bộ đảng viên người lao động và nhân dân trong việc thực hiện dân chủ ở cơ sở. Hiện nay, Sở Nội vụ đang phối hợp thực hiện ban hành bộ tiêu chí đánh giá, bộ tiêu chí cụ thể hóa những quy định của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở, thông qua đó sẽ lấy kết quả đánh giá làm căn cứ đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ gắn với công tác thi đua khen thưởng hàng năm”.

Sự nỗ lực, cố gắng của cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể trong tỉnh, đã đưa Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở thực sự đi vào cuộc sống, tạo không khí dân chủ, đồng thuận, tin tưởng, đoàn kết trong nhân dân. Ý thức, trách nhiệm phục vụ nhân dân của các cấp chính quyền tốt hơn, phong cách “Trọng dân, học dân, hiểu dân, có trách nhiệm với dân” được chú trọng. Nhân dân ngày càng tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, điều hành của bộ máy chính quyền, thực hiện tốt hơn quyền, nghĩa vụ công dân.

Dương Liễu