Những chi tiết, phụ kiện trang sức độc đáo bằng bạc góp phần tạo điểm nhấn trên bộ trang phục của người Lô Lô ở Cao Bằng. Qua đó, thể hiện tính thẩm mỹ, sự tinh tế và quan niệm riêng về cái đẹp của người Lô Lô.

Trang sức bằng bạc tạo cho bộ trang phục truyền thống của phụ nữ Lô Lô đen thêm duyên dáng.

Trong bộ trang phục của phụ nữ Lô Lô đen không thể thiếu chiếc vòng cổ bằng bạc, đây là trang sức đắt tiền bởi số bạc để tạo ra chiếc vòng khá lớn. Các vòng cổ tăng dần về kích cỡ để khi đeo không chồng lên nhau mà so le tạo điểm nhấn. Những chiếc vòng cổ bằng bạc không được chạm khắc hoa văn cầu kỳ mà thường được uốn cong thành hình tròn, vòng luôn có chu vi rộng hơn vòng cổ bình thường của người đeo,  không có khóa mà thay vào đó là hai núm tạo móc hình mỏ vịt để khi đeo móc lại với nhau.

Vòng tay bạc của người Lô Lô đen được chạm khắc hoa văn đẹp mắt (hình hoa, trống đồng, mặt trời…) và đúc với khuôn vòng khá lớn. Những chiếc hoa tai cũng được làm bằng bạc hình tròn, hình bông hoa... tôn thêm vẻ đẹp khuôn mặt của người phụ nữ. Nhẫn đeo tay luôn được các cô gái Lô Lô ưa dùng nhất với nhiều kiểu dáng hoa văn phong phú. Đặc biệt, bên hông người phụ nữ Lô Lô luôn đeo một chiếc túi vải màu chàm có hình bán nguyệt chỉ lớn hơn bàn tay, dây đeo làm bằng những sợi vải nhiều màu và tạo điểm nhấn bằng những đồng xu bằng bạc.

Vòng cổ, vòng tay, túi đeo được trang trí bằng bạc của người Lô Lô đen ở Cao Bằng do Bảo tàng tỉnh sưu tầm.

Đồ trang sức bằng bạc của người Lô Lô đen không chỉ mang yếu tố thẩm mỹ, tâm linh mà còn là của hồi môn cho con gái khi đi lấy chồng. Bà Ban Thị Sén, dân tộc Lô Lô, xóm Cốc Xả, xã Hồng Trị (Bảo Lạc) - người am hiểu về văn hóa truyền thống dân tộc, được tỉnh mời tham gia truyền dạy văn hóa phi vật thể cho dân tộc Lô Lô của tỉnh tổ chức năm 2017, cho biết: Theo phong tục của người Lô Lô, khi người con trai đi lấy vợ thì nhà trai phải mang theo những đồng bạc để cầu hôn và làm quà biếu bố mẹ vợ.

Trước đây, gia đình nào có nhiều món quà được chế tác từ bạc trắng mang tặng cô dâu, bố mẹ cô dâu nhân ngày cưới thì chứng tỏ gia đình đó thuộc dạng khá giả, có của ăn của để. Món quà được coi là vật rất thiêng liêng, khi cô dâu hoặc bố mẹ cô dâu qua đời sẽ được mang theo về nơi an nghỉ cuối cùng. Người Lô Lô không chỉ coi trọng, dùng đến bạc lúc còn sống mà khi qua đời cũng dùng đồng bạc để làm các nghi lễ thủ tục theo đúng phong tục của dân tộc.

Bên cạnh đó, người Lô Lô luôn quan niệm đeo đồ trang sức bằng bạc có thể giúp trừ tà ma, giữ vía cho con người và phòng được gió độc. Từ xưa đến nay, gia đình Lô Lô nào cũng có đồng bạc trong nhà như của để dành, vật báu để bảo vệ sức khỏe, nhà cửa được bình an. Đơn cử như khi trẻ nhỏ bị sốt, bị cảm, trúng gió thông thường thì theo kinh nghiệm, người Lô Lô sẽ đem đồng bạc gói trộn với lòng trắng trứng gà đã luộc chín, ít tóc rối để đánh gió, đánh cảm.

Món quà của ông bà, người thân khi chào đón đứa trẻ ra đời cũng là những chiếc vòng tay bằng bạc. Trên những chiếc mũ đội đầu của đứa trẻ Lô Lô luôn được đính những đồng bạc giúp trẻ bình an, mạnh khỏe.

Ngày nay, tuy ít sử dụng đồng bạc để trao đổi, buôn bán hàng hóa nhưng đồ trang sức bằng bạc đối với đồng bào Lô Lô vẫn còn nguyên giá trị và không thể thiếu trong đời sống. Trong những nghi lễ của gia đình, dòng họ và cộng đồng như: lễ cơm mới, tang ma, lễ hội đầu xuân, cầu mưa, đám cưới…, người phụ nữ Lô Lô luôn đeo lên người những bộ trang sức bằng bạc. Từ bộ trang sức bằng bạc, cách sử dụng và quan niệm của người Lô Lô cho thấy giá trị đời sống tinh thần phong phú của cộng đồng dân tộc Lô Lô đen tại Cao Bằng.             

Theo Baocaobang.vn