Cách mạng Tháng Tám năm 1945 vừa thành công, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà vừa ra đời, thực dân Pháp đã quay lại xâm lược nước ta một lần nữa, ngày 25/11/1945, Trung ương Đảng ra chỉ thị “Kháng chiến kiến quốc”.

 
        
Dân công phục vụ Chiến dịch Biên giới năm 1950.    

Thực hiện chủ trương của Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đảng bộ và nhân dân các dân tộc Cao Bằng tập trung sức lực đấu tranh chống âm mưu xâm lược, vượt qua nhiều khó khăn thử thách, vừa chăm lo xây dựng chính quyền, đời sống nhân dân, vừa chống thù trong, giặc ngoài; bảo vệ thành quả cách mạng, truy quét đánh đuổi thổ phỉ, tàn quân Tưởng; cùng quân dân Việt Bắc đánh thắng cuộc tấn công mùa đông của thực dân Pháp lên căn cứ địa Việt Bắc (năm 1947); chi viện quân giải phóng và nhân dân Trung Quốc giải phóng một phần lãnh thổ phía Nam; huy động sức người, sức của cho Chiến dịch Biên giới năm 1950 toàn thắng, giải phóng Cao Bằng (ngày 3/10/1950) làm thay đổi cục diện chiến trường của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.

Trong Chiến dịch Biên giới năm 1950, từ ngày 20/7/1950 - 30/10/1950, Đảng bộ tỉnh đã lãnh đạo huy động 78.824 người đi dân công phục vụ chiến dịch. Nếu tính từ đầu năm 1950, đã huy động tới 5 triệu 70 vạn ngày công, bình quân mỗi người đóng góp 100 ngày công; chưa kể trên 2 vạn nam, nữ thanh niên các dân tộc tham gia bộ đội trực tiếp chiến đấu ngoài chiến trường. Ngoài sức người, sức của, Cao Bằng cũng huy động được 325.650 đồng, 30.703 kg thóc, 1.363 kg gạo, 17.734 m vải phục vụ chiến dịch.

Sau khi Cao Bằng hoàn toàn giải phóng, Đảng bộ tiếp tục lãnh đạo nhân dân "ra sức xây dựng hậu phương về mọi mặt kịp thời phục vụ các chiến trường góp phần đưa cuộc kháng chiến đến toàn thắng", huy động nhân lực, vật lực… cùng cả nước đánh bại các kế hoạch chiến tranh của thực dân Pháp mà đỉnh cao là Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (ngày 7/5/1954) kết thúc cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.

Góp phần quan trọng cùng nhân dân cả nước làm nên Chiến thắng Điện Biên Phủ vĩ đại, Đảng bộ và nhân dân các dân  tộc tỉnh Cao Bằng đã đoàn kết một lòng, cống hiến sức lực, trí tuệ, tinh thần và của cải với mục tiêu “tất cả cho chiến trường”.  Năm 1953, tỉnh đã huy động 25.867 người, 914.958 ngày công để bảo đảm giao thông cho 181 km đường; năm 1954, toàn tỉnh huy động 35.456 người, 873.902 ngày công để sửa chữa đường, phà và phục vụ cho kế hoạch quân sự; hàng nghìn tấn lương thực, thực phẩm của tỉnh được chuyển ra mặt trận...  Trong Chiến dịch Điện Biên Phủ, Cao Bằng đã bổ sung cho bộ đội chủ lực 844 cán bộ chiến sỹ, 1.034 người đi dân công phục vụ Chiến dịch dài ngày; đóng góp gần 2.000 tấn thóc, tu sửa 800 cầu cống phục vụ chiến dịch. Trong quá trình đó, Đảng bộ Cao Bằng cũng không ngừng lớn mạnh, năm 1954, toàn Đảng bộ có 152 chi, đảng bộ với 5.137 đảng viên.

Trong 2 năm (1964 - 1965), tỉnh đã hoàn thành vượt mức chỉ tiêu tuyển quân. Cuối năm 1965, tỉnh tổ chức 2 tiểu đoàn Phai Khắt, Nà Ngần bổ sung cho bộ đội chủ lực vào miền Nam chiến đấu. Các phong trào: “Ba sẵn sàng”, “Ba đảm đang”, “Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”..., được phát động sâu rộng trong nhân dân. Năm 1967, tỉnh tiếp tục động viên, đưa 6 tiểu đoàn đi các chiến trường tham gia đánh Mỹ xâm lược. Năm 1968, cả tỉnh có 42.780 người tham gia dân quân tự vệ, xây dựng được 258 đội thanh niên xung phong. Hưởng ứng lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Tất cả cho tiền tuyến, tất cả để chiến thắng giặc Mỹ xâm lược”, hàng nghìn thanh niên các dân tộc Cao Bằng tiếp tục hăng hái nô nức lên đường chống Mỹ cứu nước. Năm 1969 - 1970, nhân dân Cao Bằng đã tích cực vận chuyển vũ khí, lương thực, thực phẩm, thuốc men cho chiến trường miền Nam. Khi cảng Hải Phòng bị đế quốc Mỹ phong tỏa, Cao Bằng là một trong những tỉnh tiếp nhận hàng viện trợ của các nước xã hội chủ nghĩa giúp nhân dân ta qua đường Trung Quốc. Tỉnh cũng chuẩn bị và giúp đỡ mọi mặt và bảo đảm an toàn cho một số trường đại học, cơ quan Trung ương sơ tán tại Cao Bằng trong thời gian chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ.

Bị thua đau trên chiến trường miền Nam, ngày 30/3/1972, đế quốc Mỹ trở lại ném bom đánh phá miền Bắc lần thứ 2 với quy mô và cường độ ác liệt hơn lần trước. Đặc biệt, cuối năm 1972, đế quốc Mỹ dùng cả máy bay chiến lược B52 ném bom rải thảm vào Thủ đô Hà Nội, thành phố Hải Phòng và nhiều tỉnh, thành phố trên miền Bắc. Một số lượng lớn thanh niên của tỉnh tiếp tục nhập ngũ, 4 đợt tuyển quân thường xuyên và 1 lần đột xuất, đều hoàn thành xuất sắc, 3 đợt tuyển quân đi B đạt 104% kế hoạch, 1 đợt tuyển vào Công an nhân dân vũ trang đạt 100% kế hoạch.

Trong năm 1973, cả 2 đợt tuyển quân đều đạt kết quả cao, đợt 1 được 511 tân binh, đạt 105% kế hoạch; đợt 2 đạt 100,7% kế hoạch. Năm 1974, Cao Bằng tuyển quân 2 đợt với tổng số 1.295 người, trong đó, có 50 nữ. Đến năm 1975, để kịp thời bổ sung lực lượng cho chiến trường, chỉ tính riêng đợt 1, tỉnh đã tuyển được 2.658 quân, đạt 100% chỉ tiêu và giao quân đúng thời gian quy định, tăng hơn 2 lần so với toàn bộ số quân tuyển năm 1974, góp phần tạo thế và lực giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Từ năm 1955 - 1975, Đảng bộ Cao Bằng đã lãnh đạo nhân dân thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược: xây dựng chủ nghĩa xã hội, cùng nhân dân cả nước chi viện cho miền Nam đấu tranh chống đế quốc Mỹ và tay sai nhằm hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân. Đảng bộ chú trọng lãnh đạo đẩy mạnh công cuộc khôi phục, cải tạo, phát triển KT - XH, xây dựng Cao Bằng trở thành   hậu phương vững mạnh, đóng góp sức người, sức của cùng cả nước đánh thắng giặc Mỹ xâm lược, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, đã có 80.165 thanh niên Cao Bằng lên đường nhập ngũ, trong đó, có 3.471 thương binh và 8.326 người đã anh dũng hy sinh cho Tổ quốc nở hoa độc lập, kết trái tự do.

Theo baocaobang.vn