Ngày 26/5/2023, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Trung Thảo ký ban hành Văn bản số 1267 UBND-CN về việc chủ động triển khai các biện pháp cấp bách ứng phó với nguy cơ nắng nóng, hạn hán, thiếu nước phục vụ sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt trên địa bàn tỉnh năm 2023.

Theo đó, UBND tỉnh yêu cầu:

1.UBND các huyện, thành phố: Tổ chức tuyển truyền, hướng dẫn cho người dân thực hiện các biện pháp tích, trữ nước, sử dụng nước có hiệu quả, tiết kiệm nước, điện triệt để, chống thất thoát, lãng phí nước. Chủ động kiểm kê, đánh giá nguồn nước dự trữ tại các ao, hồ chứa nước, công trình thủy lợi trên địa bàn, tính toán cân bằng nước để xây dựng kế hoạch vận hành từng hệ thống công trình thuỷ lợi, hồ chứa thuỷ lợi, thuỷ điện; xác định cụ thể vùng đảm bảo tưới, vùng có nguy cơ bị hạn hán, thiếu nước để cảnh báo nhân dân tổ chức sản xuất, nuôi trồng cho phù hợp; xây dựng kế hoạch sử dụng và điều tiết nước hợp lý, ưu tiên cấp nước sinh hoạt, chăm lo sức khỏe cho người dân, nước uống cho gia súc, gia cầm và nước tưới cho cây trong lâu năm có giá trị kinh tế cao khi xảy ra hạn hán. Đối với những khu vực thường xuyên thiếu nước trong mùa khô thì phải thực hiện ngay các biện pháp tăng cường tích, trữ nước ở các lu, bề, ao, hồ có sẵn.

Thực hiện tạo vét kênh mương, cống, cửa lấy nước, đào ao trữ nước, chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ thi công sớm hoàn thành, đưa vào sử dụng các công trình thuỷ lợi, cấp nước sinh hoạt; lắp đặt và vận hành các trạm bơm dã chiến, kéo dài đường ống dẫn nước để tận dụng tối đa nguồn nước nhằm giảm thất thoát, lãng phí; thực hiện các giải pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm nước cho lúa và cây trồng cạn. Chủ động xây dựng phương án và thực hiện giải pháp cung cấp nước, không để thiếu nước cho sinh hoạt và chăn nuôi, ảnh hưởng đến sức khoẻ, đời sống của nhân dân, nhất là dối với vùng Lục khu huyện Hà Quảng và các vùng cao khác trong tỉnh thường xảy ra thiếu nước sinh hoạt. Chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc các đơn vị quản lý, khai thác, vận hành các công trình cấp nước sinh hoạt tự kiểm tra công trình, phát hiện thay thế các thiết bị hư hỏng, sửa chữa hạng mục xuống cấp để có phương án vận hành công trình phù hợp đảm bảo cấp nước sinh hoạt cho người dân trong mùa khô. Chủ động bố trí, sử dụng kinh phí từ ngân sách địa phương và huy động các nguồn vốn khác để thực hiện các giải pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước. Báo cáo tình hình nguồn nước, ảnh hưởng của hạn hán, thiếu nước đến sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt gửi Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để tổng hợp, báo cáo theo quy định.

2. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn: Tổng hợp tình linh nguồn nước, ảnh hưởng của hạn hạn, thiếu nước đến sản xuất nông nghiệp, sinh hoạt của các huyện, thành phố; chủ động phối hợp với các địa phương, sở, ngành đề xuất UBND tỉnh xem xét, hỗ trợ các địa phương trong thực hiện các giải pháp phỏng, chống hạn hán, thiếu nước theo quy định. Kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc các địa phương thực hiện kế hoạch, giải pháp phòng, chống hạn, thiếu nước; chỉ đạo triển khai các biện pháp sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả. Thực hiện kiểm tra, hướng dẫn các địa phương chuyển đổi cơ cấu cây trống, bố trí cơ cấu giống, thời vụ, phổ biến các biện pháp, kỹ thuật gieo cấy, chăm sóc và bảo vệ cây trồng phù hợp với nguồn nước tưới. Thực hiện các giải pháp để tiết kiệm nước cho lúa và cây trồng cạn. Thường xuyên theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết, nguồn nước, hướng dẫn điều tiết nước tại các hồ chứa thủy lợi, quản lý nguồn nước, kịp thời điều chỉnh phương án phòng, chống hạn hán, thiếu nước nhằm bảo đảm tốt nhất nhu cầu nước sinh hoạt và sản xuất.

Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật và các biện pháp kỹ thuật để phòng cháy, chữa cháy rừng; tổ chức và tăng cường tổ đội quần chúng tham gia phòng chảy, chữa cháy rừng. Tập trung chỉ đạo tăng cường, chủ động kiểm tra lực lượng, phương tiện, vật tư, kinh phí để thực hiện tốt phương châm “bốn tại chỗ", phân công lực lượng ứng trực 24/24 giờ trong suốt mùa nắng nóng hanh khô; bố trí các điểm chốt chặn, tuần tra canh gác ở những khu vực trọng điểm dễ xảy ra cháy rừng, kiểm soát chặt chẽ người ra vào những khu vực rừng có nguy cơ cháy rừng cao. Xử lý nghiêm các tổ chức, chủ rừng và cá nhân thiếu trách nhiệm trong công tác phòng, cháy, chữa cháy rừng. Tham mưu UBND tỉnh trong việc chỉ đạo, đôn đốc các cơ quan, đơn vị triển khai thực hiện các giải pháp đảm bảo nguồn nước, chủ động công tác phòng. chống hạn hán, thiếu nước, thường xuyên tổng hợp tình hình, báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn theo quy định.

3. Sở Tài chính Phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các địa phương đơn vị tham mưu trình UBND tỉnh nguồn kinh phí để thực hiện các giải pháp cấp bách phòng, chống hạn hán, thiếu nước đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật.

4. Sở Tài nguyên và môi trường: Theo dõi, sử dụng tin dự báo, cảnh báo thiên tại khí tượng thủy văn. Theo dõi, sử dụng tin dự báo, cảnh báo thiên tai khí tượng thủy văn, cung cấp thông tin điều kiện nguồn nước để kịp thời, chủ động thực hiện các biện phòng, chống hạn, thiếu nước. Phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Công Thương và các địa phương thống nhất kế hoạch vận hành linh hoạt, điều tiết nước các hồ chứa thủy lợi, thủy điện để chủ động phòng chống hạn hán, thiếu nước và khai thác hiệu quả tài nguyên nước trong cả mùa lũ, mùa cạn.

5. Công ty TNHH một thành viên thủy nông Thường xuyên kiểm tra, rà soát đánh giá nguồn nước, năng lực cấp nước của các công trình thủy lợi, rà soát toàn bộ diện tích của từng khu vực tưới của các công trình để có kế hoạch điều tiết nước cụ thể, hợp lý. Căn cứ khả năng cấp nước đưa ra cảnh báo đối với những diện tích không đảm bảo nước tưới cho các địa phương để kịp thời có hướng chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp. Xây dựng kế hoạch, chuẩn bị sẵn sàng các máy bơm dã chiến và các vật tư, thiết bị để chủ động cho công tác chống hạn khi có nguy cơ hạn hán xảy ra.  Lập kế hoạch duy tu, bảo dưỡng, sửa chữa hư hỏng kịp thời các công trình thủy lợi được giao quản lý, khai thác; chủ động và phối hợp với chính quyền địa phương huy động nhân dân tổ chức nạo vét kênh mương, cống, cửa lấy nước đảm bảo cung cấp nước tưới cho diện tích đã hợp đồng, nhằm giảm thiểu tổn thất; thường xuyên theo dõi mực nước các hồ chứa, vận hành công trình hồ chứa theo đúng quy trình vận hành được phê duyệt; khi bạn hán xảy ra triển khai các giải pháp cấp bách để phòng, chống hạn một cách hiệu quả.

Phối hợp với các Công ty Thuỷ điện trên địa bàn và các đơn vị liên quan trong công tác điều tiết nguồn nước phục vụ sản xuất, đặc biệt là khu vực hạ lưu các Thuỷ điện Bình Long, Thụy điện Na Tàu.

Đối với các công trình thuỷ lợi sửa chữa do Công ty làm chủ đầu tư, trong quá trình thi công cần có kế hoạch, biện pháp thi công phù hợp, không làm ảnh hưởng đến khả năng cấp nước của công trình. Thường xuyên theo dõi và báo cáo kịp thời về Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các đơn vị liên qua về tình hình hạn, khả năng bị hạn để có biện pháp chỉ đạo, xử lý kịp thời.

6. Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh: Nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo, nhận định về tình hình khí tượng thủy văn, đặc biệt là việc dự báo sớm các khả năng xuất hiện và diễn biến các tình huống phức tạp về thời tiết, nguồn nước; cung cấp thông tin kịp thời cho Văn phòng Thường trực Ban chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh và các huyện, thành phố để chỉ đạo ứng phó với mọi tình huống bất lợi có thể xảy ra.

7. Sở Công Thương, Công ty Điện lực Cao Bằng: Chỉ đạo, đôn đốc các chủ hồ chứa thuỷ điện rà soát, lên phương án vận hành, sản xuất điện trong bối cảnh xảy ra thiếu nước tại các hồ thuỷ điện, đảm bảo cân đối nguồn nước phù hợp, ưu tiên dành nước của hồ thuỷ điện phục vụ cho sinh hoạt, sản xuất nông nghiệp, phòng chống hạn hán, thiếu nước. Phối hợp với các cơ quan truyền thông làm tốt công tác phổ biến, tuyên truyền ý thức sử dụng tiết kiệm điện, đặc biệt là trong các tháng cao điểm nắng nóng.  Phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan và địa phương xây dựng phương án, kế hoạch cụ thể để đảm bảo cung ứng đủ điện phục vụ cho sinh hoạt, sản xuất và cho công tác phòng, chống hạn hán, thiếu nước.

8. Sở Xây dựng: Chỉ đạo các đơn vị quản lý, vận hành các Nhà máy nước trên địa bàn tỉnh rà soát nâng cao năng lực, hiệu quả lấy nước phù hợp với điều kiện nguồn nước, đảm bảo cấp nước an toàn cho sinh hoạt và sản xuất của nhân dân.

9. Sở Y tế: Chủ động hướng dẫn người dân các kỹ năng để bảo vệ sức khỏe khi năng nóng gay gắt kéo dài; chỉ đạo lực lượng y tế cơ sở hướng dẫn nhân dân bảo đảo an toàn môi trường, tránh bùng phát dịch bệnh do nắng nóng kéo dài, hạn hán, thiếu nước xảy ra.

10. Sở Thông tin và truyền thông, Đài phát thanh và Truyền hình tỉnh, Báo Cao Bằng và các cơ quan truyền thông địa phương. Tiếp tục tăng cường công tác thông tin, tuyên tuyển về tình hình khí tượng, thủy văn, khả năng xảy ra hạn hán, thiếu nước. Phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND các huyện, thành phố tuyên truyền vận động, hướng dẫn nhân dân các biện pháp sử dụng nước, điện tiết kiệm, hiệu quả, tránh thất thoát lãng phí.

11. Các Chủ sở hữu đập, hồ chứa Thuỷ điện trên địa bàn tỉnh Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chuyên môn của tỉnh và UBND các huyện, thành phố căn cử lịch sản xuất nông nghiệp và tinh hinh thời tiết để thực hiện việc điều tiết phù hợp, đảm bảo nguồn nước sinh hoạt, sản xuất cho vùng hạ du, tuân thủ quy trình vận hành hồ chứa đã được cấp thẩm quyền phê duyệt và các quy định của pháp luật có liên quan.

P.V